Burada
temel oluşturması için yapılacakları maddeler halinde yazıp açıklamaya
çalışacağım sizin için...
1-
Birinci yapmanız gereken öncelikle mezun olduğunuz alanla ilgili İngiltere'den
DENKLİK almanız. Bu denkliği İngilterede kısa adı NARIC olan kuruluş veriyor.
Onun adresi de: www.naric.org.uk. Eğer
İngiltere dışındaysanız ve buraya gelmeden de belgemi alayım diyorsanız
mektupla da buraya başvuruyorsunuz. Gerekli bilgiler için kurumun internet
sayfasına bakınız lütfen.
2-
Denklik belgenizi aldıktan sonra eğer öğretmenlik formasyonunuz varsa
öğretmenlik işi bulmak için başvurabilirsiniz. Eğer diplomanızda formasyonunuz
yazıyorsa bir sorun olmaz ama formasyon aldığınız ayrı bir belgede yazılı
olarak size verilmişse, Naric'e başvururken bunu iyice belirtin ve Türkiye'de
öğretmenlik yapabilecek belgelere, formasyona sahip olduğunuzu ve bunun size
verilecek Naric Denklik Belgesinde de belirtilmesini özellikle belirtin.
3-
İngiltere'de bizim gibi dışardan gelmiş kişiler Supply Teacher (Türkiye de
böyle bir sistem yok ama en yakını ücretli öğretmenlik ya da kadrolu bir
öğretmenin başka bir okulda yapılan görevlendirme sistemi diyebileceğimiz bir
sistem.) olabilir ilk aşamada, yıllar ve tecrübe ilerledikçe de bir okulda
resident teacher (o okul için kadrolu öğretmen diyelim) olabilirsiniz.
Bu
Supply Teacher bir günlük olabileceği gibi, haftalık, aylık ya da yarım veya
tam dönemlikte olabiliyor. Okulun ihtiyacına göre değişiyor bu yani.
Bundan
başka Supply Teacher'ın biraz alt kademesinde olan sınıf içinde öğretmene
yardımcı olan başka bir görevli anlamına gelen Teaching Assistant var. Bunu da
yapabilirsiniz. SNT (Special Needs Teacher, özürlü, sakat çocuklara öğreten
öğretmen), EAL (İngilizcesini şimdi hatırlayamadım ama anadili İngilizceden
başka olan çocuklara İngilizce öğreten öğretmen anlamında kullanılıyor.) gibi
öğretmenlikleri de yapabilirsiniz tabii tecrübe ve şartlarınıza göre.
4-
Malesef İngiltere’nin acı gerçeği öğretmenliğe başlamadan önce, İngiltere
formasyon sistemi hakkında bilgili ve tecrübeli olan öğretmenler tercih
ediliyor. Bunu elde etmek içinde 2 yol var.
a-
PGCE (Post Graduate Certificate of Education): İngiltere vatandaşları ve bizim
gibi dışardan gelipte öğretmen olmak isteyenler ama genellikle de formasyonu
olmayanlar için bu belgenin alınması gerekiyor. Herhangi bir üniversitede bir
yıl süren, hem teori hem de pratiğe/staja dayalı bir kurs programı. Google'dan
PGCE veren üniversiteler diye araştırdığınızda bulursunuz sanırım. Bu 1 yıl
sizin tabi dil seviyenize ve formasyon derslerindeki hızlı ilerleyişinize göre
de değişebilir, yani daha da az sürebilir bir yıldan. Size bağlı bunlar
sonuçta.
b-
GTP (Graduate Teacher Program)/ITT (Initial Teacher Training): Herhangi bir ilkokul,
ortaokul ya da lise de düzenlenen bir program. Her okul bunu düzenlemiyor.
Okullar kendileri zaten ilan ediyorlar eğer düzenleyeceklerse. Genelde de Ekim
ayı içinde bir sonraki yılın başvurularını alıyor okullar. Bazı okullar bu
başvuru süresini Kasım sonuna kadar da uzatabiliyorlar. Tabii bu okuldan okula
değişen bir uygulama. Bu iki yoldan herhangi birine Ekim/Kasım ayları içinde başvurdunuz
ve de kabul edildiniz diyelim, evet sizi kabul etmeleri gerekiyor ve bunu size
mektupla zaten bildiriyorlar, karar vermeden önce mülakata da çağırabilirler,
kursa hemen başlamıyorsunuz. Kursa bir sonraki yılın Eylül ayında
başlıyorsunuz.
Bu
kursu veren okullar size hem belli bir maaş veriyorlar hem de yine formasyon
veriyorlar teori ve pratiğe dayalı olarak. Eğer bu programı geçer ve belgenizi
alırsanz QTS (Qualified Teacher Status) alarak başlıyorsunuz. Yani bizdeki
öğretmen adayları gibi bir şey. Kadrolu olarak başlayanlar diyelim anlamanız
için. O yüzden kadrolu öğretmen adayı diye çevirmek yanlış olmaz.
Bu kursları veren bulunduğunuz yerde ya da yere en yakın üniversiteleri bulmak şu linkten faydalanabilirsiniz aramak için: http://search.gttr.ac.uk/cgi-bin/hsrun.hse/General/gttr_search/gttr_search.hjx;start=gttr_search.HsForm.run
Bu kursları veren bulunduğunuz yerde ya da yere en yakın üniversiteleri bulmak şu linkten faydalanabilirsiniz aramak için: http://search.gttr.ac.uk/cgi-bin/hsrun.hse/General/gttr_search/gttr_search.hjx;start=gttr_search.HsForm.run
5-
Nasıl başvuruyorsunuz iş için? İngiltere'de Türkiye'deki gibi merkezi atama
sistemi yok. Burda her öğretmeni Milli Eğitim Bakanlığı atamıyor. Ya yaşadığınız
yerdeki veya İngiltere genelinde öğretmene ihtiyacı olan okullara
başvuruyorsunuz, ya da bir eğitim danışmanlığı firmasına kayıt olup onların
size iş bulmasını bekliyorsunuz. Böyle bir danışmanlık şirketine başvurmak daha
çabuk iş bulma açısından faydalı olabilir tavsiye ederim.
6-
Gelelim burda öğretmenlik yapmak için başka önemli bir konuya. O da bütün
bunları İngiltere’de yapabilmek için ÇALIŞMA VİZESİNE sahip olmak gerekiyor. O
da eğer buraya yerleşim (settlement) vizesiyle geldiyseniz zaten ayriyeten bir
çalışma vizesine gerek kalmadan başvurabilir ve öğretmen olarak
çalışabilirsiniz. Ya da buraya öğrenci olarak gelip burda vizenizi uzatmadan
önce ya da uzattıktan sonra, artık ilk vizenizin süresine bağlıdır bu, bu
kurslara başvurabilir kabul edilincede çalışma vizenizi sunabilecekseniz olur. Yani
bu kurslara başvurup bu fırsatlardan yararlanıp burada öğretmenliğe
başlayabilmeniz için BİR ŞEKİLDE İNGİLTERE’YE GELMENİZ, BULUNMANIZ GEREKİYOR. Yasa
dışı yollardan gelmeyi ya da bulunmayı kastetmiyorum. Şansınız olmaz zaten öyle
gelipte başvurmak için.
İngiltere
dışından, özellikle de Türkiye’de iken İngiliz elçilğine gidip “Ben İngiltere’de
öğretmen olmak için çalışma vizesine başvurmak istiyorum” derseniz size
kesinlikle vize vermezler. Burası Kanada gibi ya da Amerika gibi göçmen
almıyor.
Ancak
şöyle olabilir. Burada tanıdığınız bir okul müdürü varsa, onlarda sizi kendi
okullarında çalıştırmak istiyorlarsa, size sponsor olup sizi buraya
getirebilirler bu da biraz mucize gibi görünüyor. Biliyorum belki bunları
okumak sizin, bunu, yani İngiltere’de öğretmenliği düşünenler, için zor ve
gayet can sıkıcı ama adamlar şartları böyle yapmışlar. Yapacak bir şey yok. Ben
de o tür sıkıntıları yaşadığım için biliyorum, neler hissettiğinizi,
hissedebileceğinizi.
Amerika’dan,
Kanada’dan ya da diğer Avrupa Birliği ülkelerden buraya gelip öğretmenlik
yapmak istiyorsanız yine bulunduğunuz ülkedeki İngiliz Elçiliğinden bilgi
almanız daha doğru olur. Yine de size yardımcı olsun diye bu vize işleriyle
ilgili olan kurumun internet adresini veriyorum burda. Oradan da bakıp siz
kendiniz de fikir edinebilirsiniz: http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/visas-immigration/
Benim
bu konuyla ilgili TEMEL olarak söyleyeceklerim bunlar. İşe alınma aşaması ve
alındıktan sonraki şeyleri burada yukarıdaki gibi uzun uzun anlatmaya gerek
yok. Önce değindiğim bu temel adımları gerçekleştirip İngiltere’de öğretmenlik
yapacak belgelerinizi almanız gerek. Diğerleri daha sonraki detaylar olarak
kalıyor.
Yukarıda
anlatmaya çalıştığım şeylerden sonra, burada öğretmen olmaya çalışan/çalışacak
kişilere şimdiden başarılar diliyorum.
Umarım
herşey gönlünüzce olur ve tez zamanda öğretmenlik yapmaya başlarsınız...!
Hayırlı
Günler...,
Göksel
Tuğan
29 Kasım 2011 04:15